6 - 2012 - henrietta swan laevitt

rode-stip-verkocht

Werk / Work 2014

Henrietta Swan Leavitt 1868–1921

  • Frame American (Lake Country) late 19th century, dimensions 68 x 88 cm
  • Lijst Amerikaans (lake Country) eind 19e eeuw, afmeting 68 x 88 cm

albert-niemeyer-signature

flag-engLeavitt was an American astronomer and made the most discoveries in astronomy in her time. Yet Leavitt is also perhaps the least known astronomer. As female academic, it was very difficult to gain recognition, even from colleagues within her field. Leavitt discovered a relationship between the luminosity of cepheids (variable stars) and the period in which their luminosity varies. With this mathematical relationship – the period luminosity relationship – Leavitt was able to compare two arbitrary cepheids and determine their relative distance from the earth. Her discovery became the basis for the activities of Edwin Hubble, who received the credits for it.

In 1892, Leavitt became ill and this ultimately caused complete deafness. In 1895, she joined the Harvard College Observatory as volunteer. She became part of the team of so-called woman human computers, which was formed by the director of the observatory Edward Charles Pickering. Seven years later, she became one of the permanent assistants, working for 2.5 Euro per day. This ‘Pickering harem’ was tasked with plotting the luminosity, colour and location of each point of light. During her career, Leavitt discovered more than 2400 stars, which were not always very bright, around half of the variable stars that were known at the time.

In 1921, the new director Harlow Shapely appointed Leavitt head of stellar photography. At the end of that year, Leavitt died of cancer. Unaware of her death, the Swedish mathematicians Gösta Mittag Leffler proposed Leavitt for the Nobel Price for Physics. This was not awarded posthumously. The asteroid 5383 and the Leavitt moon crater are named after her (consolation prize).

I have shown Leavitt as a multitude of tiny planes in varying shades of grey, with which I have tried to include her discovery of the variations in luminosity. I wanted to illustrate her deafness by shrinking her ear step by step into (almost) nothing.

Leavitt is a great personality that crops up here and there. The way in which I have illustrated her is a hybridisation of various art movements. The frame is from the time she lived.

albert-niemeyer-signature

flag-nlLeavitt was een Amerikaanse astronoom en deed de meest belangrijke ontdekkingen van die tijd in de astronomie. Tegelijkertijd is Leavitt misschien wel de onbekendste onder de astronomen. Als vrouwelijke wetenschapper was het heel moeilijk om erkend te worden ook bij collega’s binnen het vak. Leavitt ontdekte een relatie tussen de helderheid van cepheïden (veranderlijke sterren) en de periode waarin hun helderheid schommelt. Met deze wiskundige relatie ‘de periode-helderheid relatie’ kon Leavitt twee willekeurige cepheïden met elkaar vergelijken en hun relatieve afstand tot de aarde bepalen. Haar ontdekking werd de basis voor de werkzaamheden van Edwin Hubble die daarvoor de credits kreeg.

In 1892 werd Leavitt ziek wat uiteindelijk tot complete doofheid geleid heeft. In 1895 ging ze als vrijwilliger werken op de sterrenwacht van de Harvard-universiteit. Ze maakte er deel uit van het team vrouwelijke zogenaamde ‘computers’ dat was samengesteld door de directeur van het observatorium Edward Charles Pickering. Zeven jaar later behoorde ze tot de permanente medewerkers voor een dagloon van 2,5 euro. Deze ‘Pickering harem’ had tot taak om van elk lichtpuntje de helderheid, kleur en locatie te bepalen. Tijdens haar carrière ontdekt Leavitt meer dan 2400 sterren die niet altijd even helder waren, ongeveer de helft van het aantal veranderlijke sterren, dat destijds bekend was.

Door de nieuwe directeur Harlow Shapely werd Leavitt in 1921 benoemd tot hoofd van de stellaire fotografie. Aan het eind van dat jaar overleed Leavitt aan kanker. Niet bekend met haar overlijden, heeft de Zweedse wiskundige Gösta Mittag Leffler Leavitt voorgedragen voor de Nobelprijs voor de Natuurkunde. Deze is niet postuum toegekend. De asteroïde 5383 en de maankrater Leavitt zijn naar haar vernoemd (troostprijs).

Leavitt heb ik afgebeeld als een veelheid aan vlakjes in verschillende grijstinten waarmee ik haar ontdekking van verschillen in lichtsterktes heb willen verwerken. Haar doofheid heb ik willen weergeven door het oor in fases te verkleinen tot (bijna) niets.

Leavitt is een grote persoonlijkheid die her en der opduikt. De wijze waarop ik haar heb weergegeven is een kruising van meerdere stromingen. De lijst is uit de tijd dat ze leefde.